“कोरियन लोणचे…....”

“कोरियन लोणचे” काय, मस्त मूड झाला ना? पण लोणचे आणि तेही कोरियन? या उत्सुकतेने थोडेसे भांबावलेही असणार! आंबा, करी, लिंबू अशा एक ना अनेक प्रकारचे लोणच्याचे आपण जबरदस्त फॅन! मग याच्याशी कोरियन लोणच्याचा काय संबंध? कोरियन लोकांचा जेवणातील अविभाज्य घटक. त्याची आपल्या लोणच्या सारखीच मुरवण्याची पद्धत, थोडयाशा तिखट चवीमुळे जगातही तितकाच लोकप्रिय असणारा हा पदार्थ आहे तरी काय?




“खिमची” हे या कोरियन लोणच्याचे नाव. कोरियन खिमची ही जगातही तितकीच प्रसिध्द आहे. खिमचीचा आहारातला भाग हा खूपच महत्वपूर्ण आहे. तिच्यातील पदार्थानुसार पोषकता ही बदलत जाते आणि हेच कोरियातील थंड हिवाळ्यासाठी शरीरास खूपच फायदेशीर ठरते. खिमचीमध्ये कमी कॅलरीज्, साखरेची लेवल असते. याउलट जीवनसत्वे अ, ब, क, लोह यांचे भरपूर प्रमाण आढळते. मुरविण्याच्या प्रक्रियेमध्ये तयार झालेले लॅक्टिक अँसिड, अँसेटिक अँसिड हे जंतू पासून संरक्षण करतात. अशा मुरविण्याच्या प्रक्रियेमध्ये तयार झालेली घटके, सूक्ष्मजीव शरीरास फारच फायदेशीर असतात. खिमची तयार करण्याची पध्दतीत भागानुसार, वातावरणानुसार आणि कुटुंबाच्या परंपरेनुसारही थोडे बदल आहेत. ह्या खिमचीची चव सुध्दा त्यातील वापरण्यात येणा-या मीठ, मसाल्याचे पदार्थ, सीफूड यांच्या प्रमाणानुसार बदलते. कोबी, फ्लॉवर, कांदा, लाल मिरची, काकडी, मुळा अशा विविध भाज्यांपासून खिमची बनवितात. गोड, आंबट, तिखट, खारट विविध चवींची खिमची बनवितात तरी कशी?


खिमची बनविणे हा सर्वांसाठी एकञित येण्याचा कार्यक्रम असे म्हटले तरी वावगे ठरणार नाही. खिमची साधारण ऑक्टाबर पासून सुरुवात करतात. कुटुंबाच्या व्यक्तींनुसार तयार करण्याचे प्रमाण ठरते. यास २ ते ३ दिवस लागतात. तेव्हा ते कुटुंब त्यांना मदत करण्यास आलेल्या सर्वांसाठी जेवण करतात आणि एवढेच नाही तर त्या प्रत्येकास थोडी खिमचीही देण्यात येते. पण बदलत्या जीवनमानानुसार या धावपळीच्या जगात हे एकञ येण्याचा आनंद हरवून बसले आहेत, नाहीतर ही मजा काही औरच आहे! खिमची बनविण्यासाठी प्रथम वापरण्यात येणारी भाजी म्हणजे उदा. कोबी स्वच्छ धुवून घेऊन त्याचे तुकडे करतात. नंतर मीठाच्या पाण्यात ६ ते ८ तासांसाठी ते भिजवितात. याचे कारण असे मीठ हे हानीकारक जंतू निर्माण होण्यास प्रतिबंध करते. नंतर हे पाण्यामध्ये ३ ते ४ वेळा धुवून चांगले वाळविण्यास ठेवतात. हिरवा कांदा, मुळा, रेड कापतात. आले, लसूण बारीक कापतात. त्यानंतर फिश पेस्ट तयार करुन त्यात लाल मिरची, तांदळाची पेस्ट सर्व एकञ करतात. मग सर्व पदार्थ आता तयार केल्या नुसार एकञ करतात. हे सर्व कोबीच्या पानांमध्ये भरुन खिमचीच्या भांडयामध्ये ठेवतात आणि वर कोबीचे पान ठेवून थोडे मीठ टाकतात. खिमचीचे भांडे हे विशिष्ट प्रकारचे असते. यांचा खिमची जास्त काळासाठी चांगली ठेवण्यास मदत होते व याशिवाय भांडयांचा आकार आत हवा खेळती ठेवण्यास मदत करतो. हे भांडे २ प्रकारचे असते एक माती व दुसरे लाकूडा पासुन तयार केलेले.


खिमची शिवाय कोरियन जेवण आणि जेवणाचा टेबल अपूर्ण आहे. त्याशिवाय जेवणाची व्याख्याच अधूरी आहे. त्यातील पोषकता लक्षात घेता आज तरूण पिढीमध्ये खिमचीच्या नवीन पाश्चिमात्य चवीने चांगलीच आवड निर्माण केली आहे. ख़िमची सूप,खिमची पिझ्झा, खिमची फ्राईड राईस, खिमची सॅंडविच, खिमची करी अशा डिशेस् खूप लोकप्रिय झाल्या आहेत.


कोरियात दरवर्षी खिमची फेस्टिवल साजरा होतो. अशा या खिमचीचा इतिहास खूप जुना आहे.