शिवराज्याभिषेकाचा जिवंत देखावा

अगदी ऐन गर्दीच्या वेळी रस्ता पूर्ण भरलेला असतो. चौकातली वाहतून प्रचंड प्रमाणात खोळांबलेली असतो. वाहनांचे कर्णकर्कश नाद कानात घुमू लागतात. तरीही त्यासर्वांची तमा न बाळगता नारायण पेठेतल्या विनायक मित्र मंडळाच्या खास तयार केलेल्या मांडवात घडत अवतरत असते एक नाट्यमय जिवंत देखावा. छतत्रपती शिवाजी महारांजांचा राज्याभिषेक सोहळा.

संपूर्ण ध्वनिमुद्रित केलेला हा देखावा त्याच दिमाखात पुण्यातले ३५ कलावंत तो सादर करतात. तो पाहण्यासाठी गणेशभक्तांची गर्दी तोबा गर्दी झालेली असते.


तो अनुभवताना एक चांगली कलाकृती पहात असल्याचे नक्कीच समाधान मिळेल.

सुभाष इनामदार,पुणे

subhashinamdar@gmail.com
9552596276

पावले चालली पहाया गणराया...

शुक्रवार संध्याकाळपासून सारी पावले श्रींमंत दगडूशेठ मंडळाच्या गणपतीचे दर्शन घेण्यासाठी दाटी वाटीने पडत होती. दुतर्फा चकाकणा-या दिव्याची आरास. आप्पा बळवंत चौकाकडून तर कुणी रविवार पेठेतून श्रींचे दर्शन आणि मंडळाने उभारलेल्या भाग्योदय राजमहालाची रोषणाई पाहण्यासाठी उत्सुक असणारा. पुणे महापालिकेकडून येणारे भावीक पायी हळूहळू चाला या न्यायाने शनिवारवाड्याकडून कुटुंब काबीला घेऊन जलद चालताना दिसत होते.


आधिच बुधवार पेठेकडे येणारी वाहने बंद करण्यात आली होती. पोलिसांचा फौज फाटा सुरशक्षेच्या पूर्ण तयारीत आपली कामगिरी करत होतेच पण अनिरूध्द बापूंचे तिनशे स्वयंसेवक गर्दीला आवरण्यासाठी संध्याकाळी ६ ते ११ या वेळात गेले कांही दिवस हजेरी लावत आहेत. अशा स्वयंसेवकांचे विविध ठिकाणी भक्तांच्या सुरक्षेसाठी सेवा करत आहेत.


बुधवार पेठेतल्या फरासखाना पोलिस ठाण्यापासूनच एकेरी चालण्यासाठी भक्तांना वाट करून देत होते. या गर्दीतही रस्त्याच्या कडेला विविध वस्तू, खेळणी, फुगे विकणा-यांची ही दाटी. मधुनच पोलिस त्यांना हटकत होते. बाजूच्या खाद्यपदार्थांच्या गाड्यांवर खवय्यांची गर्दीही भरमसाठ.



एकूणच शुक्रवारपासून मंगळवार पर्यत दगडूशेठ गणपती पाहणांरांचे प्रमाण वाढणार आहे.
मांगल्यांची ही मंगलमूर्ती आणि तिला आकर्षक रोषणाईच्या वातावरणात पाहण्यासाठी साराच भक्तिमय वर्ग गर्दी खेचत आहे.


सश्रध्द भावीकांची ही दाटी या काळातही इतक्या संख्येने येतात. ही आश्चर्याची गोष्ट.

भक्तिचे हे रूप

दावी तू गणेशा

आलो मी दर्शना

भाविकतेने



सुभाष इनामदार, पुणे


subhashinamdar@gmail.com
9552596276

Kesariwada Ganpati ,Pune_Manacha Five

Tulshibaug Ganpati,Pune_manacha Four

Guruji Talim Mandal ,Pune-Manache Three

Tambadi Jogeshwari , Pune _Manacha Two

Kasba Ganpati _ Pune Manacha One

Ganesh Dekhawe ,Pune_5

Ganesh Dekhave,Pune_3

Ganesh Dekhave,Pune _4(Hatti Ganpati)

Ganesh Dekhave_Pune-2

Ganesh Dekhave_Pune_1

Uddhav Thackeray in Pune

Dagadusheth Ganpati-2010

Mandai Mandal,Pune

दगडूशेठ आणि मंडईचा गणपती

तुम्ही कितीही म्हणा. पण पुण्यात येणारा प्रत्येक भक्त दगडूशेठ गणपती आणि मंडईचा गणपती पाहल्याशिवाय जात नाही हे नक्की. खरे म्हणाल तर पुण्याचे ग्रामदैवत श्री कसबा गणपती. आणि देवी म्हणजे जोगेश्र्वरी. कुठल्याही कार्याचा आरंभ या दोन देवळातल्या मूर्तिंना आमंत्रित करूनच होतो.


मात्र गणपती उत्सवात कसबा आणि जोगेश्र्वरीच्या गणपतीला मान आहे. पण सजावट आणि भव्यता यांचे दिपवून टाकणारे वैभव अखिल मंडई मंडळ आणि श्रीमंत दगडूशेठ गणपती मंडळाने सातत्याने कायम ठेवले आहे.
म्हणूनच हे दोन्ही गणेशाचे दर्शन घेऊनच भक्त कृतार्थ झाल्याची भावना कायम मनात ठेवतात.


एवढेच काय तुम्ही पुण्याची वृत्तपत्रे पाहिली तर पुण्याच्या मानाच्या गणपतीच्या बातम्यांप्रमाणेच दगडूशेठ आणि मंडईच्या गणपतींच्या प्रतिष्ठापनेची स्वतंत्र बातमी करून छापतात. ही दोन्ही गणपतीमंडळे सामाजिक कार्य वर्षभर करण्यावरही तेवढाच भर देतात.

मिरवणूकीच्या मार्गावरचा दोन्ही मंडळांचा मान आजही राखला जातो. त्यांच्या सजावटी पहाण्यासाठी भक्त गर्दीतून वाट काढून दुतर्फा उभे असतात. श्रींच्या दर्शनाचे भाग्य लाभावे यासाठी अवघा महाराष्ट्र इथे येण्याचा संकल्प करीत असतो.


चला आपणही दोन्ही मंडळांच्या सजावटीचे दर्शन या व्हि़डीओतून घेऊया....




सुभाष इनामदार,पुणे


subhashinamdar@gmail.com
9552596276

आली गौरी सोन्याच्या पावली

गौरी आगमनाचा आजचा दिवस महिलांच्या खास आनंदाचा.
श्री गणेशाचे आगमन झाल्यानंतर गौरींचे आगमन होते. घरात आनंदाचे वातावरण नांदू लागते.

आजकाल कुटुंबे दूरदूर गेली. दुरावा वाढलाय. पण या सण-उत्सवाचा आनंद द्विगुणीत करणारा.

माहेराला जाण्याचे हे पारंपारिक निमित्त. कोकणात तर हा सण मोठ्या दणक्यात साजरा होता. आपल्या प्राचिन परंपरा जपून तिथ त्या सांभाळल्या ,पाळल्या जातात.
आनेक नाती एकत्र येतात. सुखाचा , मायेचा शिडकवा मिळतो. माहेरवाशिण आपल्या आई-वडीलांच्या घरी माहेरपणाला येते.
थोडी चिंता बाजू ठेऊन सारे जण हा आनंदाचा ठेवा साठवत , गाणी म्हणत नाती सांधतात.

विविध ठिकाणच्या प्रथेप्रमाणे गौरींचे आगमन होते. कुठे खड्याच्या. कुणाकडे उभ्या हाताच्या. तर कुणाघरी उभ्याच पण मुखवटच्या गौरींचे आगमन होते. कुणी मुखवटे दरवर्षी नविन आणतात. तर काहीजणांकडे पितळ्याचे कायमचे मुखवटे बसवून गौर सजविली जाते.


घराला उत्साह देणारे हे वातावरण गौरीमुळे अधिक जाणवते. गौर म्हणजे महालक्ष्मी . त्यांची गाणी म्हटली जातात.

आठवणींच्या कुपीत साठलेली गाठोडी सोडून मनेही मोकळी होतात.

अखेरीस या सा-या सण-उत्साहाचे सार एकत्र येण्यातच आहे. दूरावलेली नाती दृढ होतात. आजकाल विभक्त कुटुंबामुळे दूर गेलेला संवादाचा झरा पुन्हा पाझरतो.


इथे प्रत्येक घर आपापल्या ऐपतीप्रमाणे उत्सव साजरा करतो. संस्कृतीवर घाला घालणा-या संस्कृतीरक्षकांनी तोंडात बोटे घालावीत असा हा उत्साहाचा सोहळा गुण्यागोविंदाने नांदत आहे. कुणाच्याही वक्र दृष्टीला भीक न घालता गणपती बाप्पाचा गजर करीत सारे लोक आनंद घेत आहेत. तुम्हीही तो घ्यावा. आणि इतरांनाही तो द्यावा हिच इच्छा.



सुभाष इनामदार,पुणे.


subhashinamdar@gmail.com
9552596276

पुण्याचे गणपती महाराष्ट्राला खुणावतोय

पुण्यातल्या मानाच्या गणपतीची प्रतिष्ठापना ढोल-गजरांच्या तालावर गणेश चतुर्थींच्या दिवशी झाल्यानंतर विविध सजावटींनी आपली रोषणाई आता खुली करून भाविकांना गणेशाची मोहक रूपे पाहण्यासाठी आकर्षीत केली जात आहेत. उत्साही गणेश मंडळांचा आकर्षक सजावटही मन मोहून टाकत आहे.
यातच एखाद्या मंडळाचा अगदी साधा गणपतीही लक्ष वेधत आहे.

गणेशोत्सवाची धूम पुण्यात सध्या सुरू आहे. जल्लोषाबरोबरच धार्मीकताही जपण्याचा प्रयत्न इथे केला जात आहे. पूर्वी जसे सामाजिक उपक्रम .यावेळी केले जात. आज ती संख्या कमी असली तरी समाज भावीक बनत चालला आहे. त्याचा उत्साह कमी झाला नाही हे नक्की.

यंदा गणेशोत्सव १२ दिवस चालणार आहे. मंगळवारी घरच्या गौरी येत आहेत . त्या जेवणार आहेत बुधवारी. गुरूवारी गौरी बरोबर घरच्या ब-याचशा गणपतींचे विसर्जन होईल. त्यानंतर मात्र खरू धूम सुरू होईल. सार्वजनिक देखावे पाहण्यासाठी रस्ते वाहू लागतील.

वर्षातल्या या गणेशोत्सवाची वाट पहाणारे अनेक जण मुद्दाम पुण्यात येतात. साथीच्या आजाराने यंदा पुन्हा डोकेवर काढल्याने थोडा परिणाम जाणवेल असे वाटले होते. पण आजच रस्ते बहरून गेल्याने हा वाहतूकीचा आणि सुरक्षेचा ताण पोलिस यंत्रणेवर पडणार आहे.

एकूणच श्रगणेशाची ही धूम आणखी आठ दिवस तरी चालूच रहाणार आहे.


सुभाष इनामदार,पुणे

subhashinamdar@gmail.com
9552596276

केळकर संग्रहालयातल्या गणेश प्रतिमा

पुण्यातल्या जागतिक स्तरावरच्या राजा दिनकर केळकर संग्रहालयातल्या विविध गणेश प्रतिमा ग्लोबल मराठीच्या वाचकांना शनिवार पासून सुरू होणा-या गणेश चतुर्थीच्या निमित्ताने दाखविण्यासाठी सध्याचे कार्यकारी संचालक आणि कै. दिनकर केळकर यांचे नातू सुधन्वा रानडे यांनी संग्रहालयाची दालने खुली करून दिली.

पद्मश्री दि. गं. तथा दिनकर काकासाहेब केळकर यांनी ७० वर्षे विवध वस्तूंचा केलेला हा संग्रह आज जागतिक स्तरावर एका व्यक्तिने उभा केलेला हा अनोखा आणि वैषीष्ट्यपूर्ण मानला जातो.
काकांची मुलगी श्रीमती रेखा रानडे यांच्या देखरेखेखाली आज पुण्यातल्या या संग्रहालयाचे विस्तराकरणाचे काम सुरू आहे. त्यांचा मुलगा सुधन्वा रानडे सध्या या संग्रहालयाची जबाबदारी समर्थपणे पेलत आहेत.

संग्रहालयातल्या विविध आकारतल्या. विविध ठिकाणच्या गणपतींच्या मूर्तींना या गणेशोत्सवाच्या निमित्ताने संग्रहित करून त्यांची माहिती देण्याचे काम संग्रहालयाचे अरविंद निसळ यांनी केले.
दशभूजा गणपतीच्या संगमरवरी मूर्तीपासून हा गणेश मूर्तींचा एकत्रित विषय या निमित्ताने साकारला गेला आहे.


आज संग्राहलयाकडे २१ हजार विविध वस्तूंचा संग्रह आहे. त्यापैकी केवळ १२ टक्केच वस्तू प्रत्यक्षात बाजीराव रस्त्यावरील विविध दालनात मांडल्या आहेत. हे संग्रहालय अद्यावत करण्याचे आणि अधिक मोठ्या आणि जागतिक स्तरावर बवनिण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत. यासाठी अनेकविध प्रयत्न चालू आहेत. तरीही आज या संग्रहालयकडे पूण्याचे भूषण म्हणूनच पाहिले जाते.

सुभाष इनामदार, पुणे

subhashinamdar@gmail.com
9552596276